Selenyum, birçok vücut fonksiyonunda rol oynayan bir mineraldir. İnsan dokusunda, çoğunlukla iskelet kasında bulunur. Selenyum, bilişsel işlev, sağlıklı bir bağışıklık sistemi ,tiroid fonksiyonları ,doğurganlık, astım, kalp sağlığı, kanser gibi birçok bedensel süreç için önemli eser bir mineraldir.
Sağlığa Etkileri;
- Güçlü bir antioksidan görevi görür.Selenyum, oksidatif stresle savaşan ve vücudunuzu kalp hastalığı ve kanser gibi kronik durumlardan korumaya yardımcı olan güçlü bir antioksidandır.
- Bazı kanser türlerine yakalanma riskinizi azaltabilir. ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) 2003 yılında şu sonuca varmıştır: “Bazı bilimsel kanıtlar, selenyum tüketiminin belirli kanser türlerinin riskini azaltabileceğini gösteriyor.” 350.000’den fazla insanı içeren 69 çalışmanın gözden geçirilmesi, yüksek bir selenyum kan seviyesine sahip olmanın, meme, akciğer, kolon ve prostat kanserleri de dahil olmak üzere belirli kanser türleri için daha düşük bir riskle ilişkili olduğunu bulmuştur.
- Kalp hastalıklarına karşı koruma sağlayabilir. Selenyum, oksidatif stresi kontrol altında tutarak ve kalp hastalığı riskinizi azaltarak kalbinizin sağlıklı kalmasına yardımcı olabilir. Selenoproteinler kardiyovasküler hastalığa karşı koruyabilir, çünkü vücuttaki lipidlerin veya yağların oksidatif modifikasyonunu önlerler.25 gözlemsel çalışmanın analizinde, kan selenyum düzeylerinde% 50’lik bir artış, kalp hastalığı riskinde% 24’lük bir azalma ile ilişkilendirilmiştir
- Tiroid sağlığı için önemlidir. Selenyum, tiroid hormonunun üretilmesinde ve metabolize edilmesinde önemli bir role sahiptir.6.000’den fazla kişiyi içeren gözlemsel bir çalışma, düşük serum selenyum düzeylerinin artmış otoimmün tiroidit ve hipotiroidizm riski ile ilişkili olduğunu bulmuştur.
- Bağışıklık sisteminizi güçlendirir. Selenyum, bağışıklık sisteminizin sağlığı ve düzgün çalışması için çok önemlidir. Daha yüksek selenyum seviyeleri, HIV, grip, tüberküloz ve hepatit C’li kişilerin bağışıklık sistemlerini güçlendirmeye yardımcı olabilir.
- Astım semptomlarını azaltmaya yardımcı olabilir. Bir çalışma, daha yüksek kan selenyum düzeylerine sahip astımlı hastaların, daha düşük düzeylere göre daha iyi akciğer fonksiyonuna sahip olduğunu göstermiştir .
- Zihinsel düşüşü önlemeye yardımcı olur. Oksidatif stresin Parkinson, multipl skleroz ve Alzheimer gibi nörolojik hastalıkların başlangıcında ve ilerlemesinde rol oynadığına inanılmaktadır. Birçok çalışma, Alzheimer hastalığı olan hastaların daha düşük kan selenyum düzeylerine sahip olduğunu göstermiştir. Ek olarak, bazı çalışmalar hem gıdalardaki hem de takviyedeki antioksidanların Alzheimer hastalarında hafızayı iyileştirebileceğini bulmuştur.
Tavsiye Edilen Alım Miktarı
Gıda kaynaklarındaki selenyum miktarı büyük ölçüde onları yetiştirmek için kullanılan toprağın kalitesine göre belirlenir. Yağış, buharlaşma ve pH seviyeleri topraktaki selenyum konsantrasyonunu etkiler. Bu selenyum eksikliğini dünyanın bazı bölgelerinde daha yaygın hale getirir. Amerika Birleşik Devletleri’nde selenyum eksikliği nadirdir. Bununla birlikte, 2017 tarihli bir incelemeye göre, dünya çapında tahmini 1 milyar insan selenyum eksikliğinden etkileniyor.
Aynı gözden geçirme, iklim değişikliğinin etkilerinin Güneybatı ABD de dahil olmak üzere dünyanın birçok yerinde toprak selenyum konsantrasyonlarını kademeli olarak azaltacağını öngörüyor.
Selenyum bakımından zengin gıdalar bir seçenek olmadığında, selenyum takviyeleri de bize yardımcı olabilir. Selenyum takviyeleri genellikle selenometiyonin veya selenit formunda gelir. Selenometiyonin vücudunuzun emmesi daha kolay olma eğilimindedir, bu nedenle daha ciddi eksiklik vakaları için daha iyi bir seçenek olabilir.
Ulusal Sağlık Enstitüleri, 14 yaşın üzerindeki kişilerin günde 55 mikrogram (mcg) selenyum almaya çalışmasını önermektedir. Hamile veya emziren kadınlar için bu 70 mcg’ye çıkar. Günde 900 mcg’nin üzerindeki her şey toksik olabilir. Çok fazla selenyum belirtileri nefesinizde sarımsak benzeri bir koku ve ağzınızda metalik bir tat içerir.
Selenyum Eksikliği
Selenyum eksikliği, sisteminizde yeterli selenyum bulunmaması anlamına gelir. Bu çeşitli sağlık sorunlarına neden olabilir. Selenyum eksikliği dünya çapında nadirdir. Genellikle gelişmesi yıllar alır ve genellikle toprakta çok düşük selenyum içeriğine sahip bölgelerde görülür.
Selenyum eksikliği bir dizi semptom üretebilir. En yaygın olanları:
İnfertilite
Kas Güçsüzlüğü
Yorgunluk
Zihinsel sis
Saç dökülmesi
Zayıflamış bağışıklık sistemi
Nasıl teşhis edilir?
Selenyum eksikliği doktorların teşhis etmesi zor olabilir. Bunun nedeni, yaygın olarak bulunan bir testin olmamasıdır. Bazı durumlarda, doktorunuz glutatyon peroksidaz seviyenizi ölçebilir. Bu işlev için selenyum gerektiren bir enzimdir. Seviyeniz düşükse, yeterli selenyumunuz olmayabilir.
Selenyum Kaynakları;
Tam tahıllar, selenyumun en iyi kaynaklarındandır. Baklagiller, balık, brezilya cevizi, mantar, ay çekirdeği, soğan, turp, sarımsak, yumurta diğer kaynakları arasındadır.