Lektin protein yapıda ve bağlayıcı özelliği ile tanınan bir maddedir. Bazı bilim adamları lektinlerin, böcekleri uzak tutmak için bitkilerde bir savunma şekli sunduğuna inanırlar. Tahılların immün sistemi diye de bilinir. Bitkileri koruyan bir zırh gibidir. Dış kabukta bulunur. Lektin tüm yaşam formlarında karbonhidratlara bağlanan bir proteindir o nedenle sadece tahıllarda bulunmaz pek çok gıdada yer alır farklı formlarda,miktarda ve etkidedir.
Lektinler sağlığı sindirimden kronik hastalık riskine kadar pek çok şekilde etkileyebiliyorlar. Bazı gıdaların emilimine engel oldukları için anti-besin olarak da adlandırılmaktadır. Glutensiz beslenseniz bile lektini tam olarak ortadan kaldıramadığımız için otoimmün hastalık veya leaky gut hastalığı için tam bir tedavi yaklaşımı gerçekleştirmemiş olursunuz.
Gıdalardaki lektini azaltmak için şu yöntemler uygulanabilirler:
- kaynatmak
• fermantasyon
• filizlendirmek
• peeling
• çekirdeğini çıkartma
• basınçlı pişirme
Lektin bakımından zengin besinler;
-İşlenmiş sütler
-Kurubaklagiller
-Buğday ve buğday embriyosu
-Patates,domates,patlıcan gibi kök bitkileri
-Yer fıstığı
*En zararlı lektin buğday lektinidir. Buğday lektini WGA (buğday rüşeymi aglutinin) olarak isimlendirilir.
Lektin içeren besinleri tükettikten sonra kaşıntı ve diğer alerji belirtileri;
- Şişkinlik
- Gaz
- Bulantı
- Kusma
- İshal
Lektin vücudumuzda birçok yan etkiye sahiptir ;
-Lektinler sindirimden kronik hastalık riskine kadar çeşitli yollarla sağlığı etkileyebilir. İnflamasyonu artırarak bağışıklık sistemini etkileyebilir. Uzun süreli inflamasyon, kalp hastalığı, kanser ve depresyon dahil olmak üzere birçok ciddi tıbbi duruma bağlıdır. Bazı araştırmalar lektin tüketiminin özellikle E.coli ve laktobasilus laktis gibi bağışıklık sistemini uyaran zararlı bağırsak bakterilerini çoğalttığını gösteriyor.
-Lektinlerin sürekli alımı ile bağırsak yüzeyi zarar görür.Lektin yapışkan bir molekül ve sindirim sürecindeki yolculuğunda bağırsak duvarına yapışır. Uzun vadede bağırsak duvarı hasarı, onların zararlı ve zararsız maddeleri ayırt edip süzme yeteneğini bozar. Bozulan süzme yeteneği kanınıza zararlı organizmaların ve toksinlerin geçmesine neden olan leaky gut sendromuna sebep olur.
-Lektin histamin üreten hücreleri de aktive ettiği için alerjik bünyesi olan hastaların ciddi şekilde rahatsız olmasına neden olur.
– Lektin leptin hassasiyeti yaparak obezitenin temellerini atar. Çünkü lektin kilo kontrolü ve büyüme hormonunun salınımında önemli bir noktada bulunur. Hatta birçok kişide lektin tüketiminin insülin direncinden önce leptin direnci yaptığı görülmüştür.
Vücudunuzu tanıyın istekleri doğrultusunda beslenmenize yön verin. Hangi besin grubunu nasıl tüketeceğinizi bilerek, vücudunuzun besin gruplarına verdiği yanıtları dikkate alarak doğru beslenme programınızı uygulayınız.